Yazar: admin

Haminne Ne Demek Ne Demek? Farklı Bakış Açılarıyla Bir Kavramın Yolculuğu Hepimiz bazen bir kelimeye takılırız. “Bu kelime aslında ne demek?” deriz ya hani, işte “haminne” kelimesi de tam olarak öyle bir merak konusu. Eski Türkçeden günümüze taşınan bu sevimli, duygusal ve bir o kadar da kültürel kelime, birçok kişinin dilinde hâlâ yer buluyor. Ama gerçekten “haminne” ne demek, ya da daha doğrusu “ne demek ne demek?” Bu yazıda kelimenin kökeninden ziyade, insanların bu tür geleneksel ifadeleri nasıl algıladığını, erkeklerin ve kadınların bu tür kültürel kavramlara nasıl farklı pencerelerden baktığını konuşacağız. Hem kelimenin anlamına, hem de onun bizde uyandırdığı duygulara…

Diri Diri Gömülen Kız Çocuğunun Hangi Günahtan Ötürü Öldürüldüğü Sorulduğu Zaman? – Toplumun Vicdan Aynasında Kadın ve Normların Sosyolojisi Bir sosyolog olarak, insan davranışlarının yalnızca bireysel tercihlerden ibaret olmadığını, onları şekillendiren güçlü toplumsal dinamiklerin varlığını her zaman göz önünde bulundururum. “Diri diri gömülen kız çocuğunun hangi günahtan ötürü öldürüldüğü” sorusu, insanlık tarihinin karanlık bir aynası gibidir. Bu soru, bir trajediden çok daha fazlasını; toplumların kadın bedeni ve kimliği üzerindeki tahakkümünün tarihsel, kültürel ve yapısal köklerini yansıtır. Bu yazıda, bu derin sembolik olayı toplumsal normlar, cinsiyet rolleri ve kültürel pratikler bağlamında sosyolojik bir mercekle inceleyeceğiz. Toplumsal Normlar ve Suçun Görünmeyen Tanıkları…

Bella Hadid Hangi Dine Mensup? Psikolojik Bir Mercekten Bakış İnsan davranışlarını çözümlemeye çalışan bir psikolog olarak, her bireyin kimliğinin, düşünce ve inançlarının birbirine nasıl bağlı olduğunu anlamak, oldukça ilginçtir. Toplumda, ünlülerin özel hayatlarına dair yapılan spekülasyonlar, insanların bilinçli ya da bilinçsiz bir şekilde, kendilerini bu figürlere bağlama çabasıyla şekillenir. Peki, bir ünlü olan Bella Hadid’in dini inancı, bu tür merakların neden olduğu içsel yansımaların bir parçası olabilir mi? Bu soruyu, bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji perspektifinden inceleyerek, Bella’nın dini inancının toplumdaki algısını nasıl şekillendirdiğine dair bir keşfe çıkabiliriz. Bilişsel Psikoloji Perspektifi: Kimlik ve İnançların Şekillenmesi Bilişsel psikoloji, insan zihninin nasıl…

Arabada Kaç Çeşit Fren Sistemi Vardır? “Kaç” diye sormak bile hatalı olabilir. Şunu peşin peşin söyleyeyim: “Arabada kaç çeşit fren sistemi vardır?” sorusu tek bir rakamla geçiştirilecek bir konu değil. Otomotiv sektörünün bu soruya verdiği rakamlar genelde ya pazarlama broşürlerinden ya da ezberden gelir. Benim iddiam şu: Freni türlere bölüp toplayınca değil, arkasındaki mühendislik mantığını ve kompromileri anlayınca doğru sonuca yaklaşırsınız. Hazır mısınız tartışmaya? Hızlı cevap: Frenleri yalnızca “disk” ve “kampana” diye sayarsanız 2 dersiniz; park frenini, motor frenini, rejeneratifi, elektronik yardımcıları (ABS/EBD/ESC), otomatik acil frenlemeyi (AEB) ve “brake-by-wire”ı eklediğinizde en az 7–8 temel kategoriye çıkarsınız. Asıl mesele, hangilerinin sistem…

Soğuk haddeleme denince aklıma ilk gelen şey, çelik şeritlerin çığlık atmadan, büyük bir sabırla daha iyi, daha pürüzsüz ve daha dayanıklı bir hâle “terbiye” edilişi. Fabrikanın uğultusunda, metalin her geçişte incelip güçlenmesini izlerken şunu düşünürüm: Bu sadece bir imalat adımı değil; kaliteyle maliyet, hızla hassasiyet, performansla estetik arasında kurulan ince bir denge sanatı. İşte bu yüzden “Soğuk haddeleme neden yapılır?” sorusu, teknik bir meraktan fazlasıdır—modern yaşamın görünmez mimarisini anlamanın kapısıdır. Soğuk haddeleme; yüzey kalitesini artırmak, boyutsal toleransları sıkılaştırmak, mekanik özellikleri (akma/çekme dayanımı) yükseltmek, şekillendirilebilirliği ayarlamak ve sonraki kaplama/işlemlere ideal zemin hazırlamak için yapılır. Soğuk haddeleme nedir ve neden “soğuk”tur? Sıcak…

Çeper Nasıl Yazılır? Güç İlişkileri ve Toplumsal Düzen Üzerine Siyasi Bir İnceleme Bir siyaset bilimci olarak, toplumların güç ilişkilerinin ve toplumsal düzenin nasıl şekillendiğini anlamak her zaman bir arayış olmuştur. Bu arayış, bazen bize iktidarın en güçlü merkezlerine, bazen de en uzak çeperlere doğru sürükler. Çeperler, yalnızca fiziksel sınırların ötesinde kalan alanlar değildir; aynı zamanda ideolojik ve kültürel anlamda da dışlanan, göz ardı edilen veya marjinalleştirilen bir alandır. Peki, bu çeperlerin yazılışı nasıl olur? Onlar kimdir, neyi temsil ederler ve nasıl varlık gösterirler? Bu sorular, siyaset bilimi çerçevesinde, hem bireylerin hem de toplumların çok katmanlı ve dinamik yapısını anlamamıza yardımcı…

NB Metal mi? Eğlenceli Bir Sorgunun Peşinde Bazen internette dolaşırken karşımıza öyle sorular çıkar ki, insan kahkahasını tutamaz. İşte onlardan biri: “NB metal mi?” İlk bakışta ciddi bir bilimsel araştırmaya konu olacakmış gibi duran bu ifade, aslında kahve masasında arkadaşlarla yapılacak neşeli bir sohbetin malzemesi gibi duruyor. Gelin, bu soruya hem mizahi hem de biraz bilimsel, hem de toplumsal cinsiyetin eğlenceli dinamikleriyle yaklaşalım. NB’nin Kimyasal Hikâyesi Öncelikle bilim tarafını aradan çıkaralım: “Nb” periyodik tabloda Niyobyum’un simgesidir. Evet, kendisi bir metaldir. Hatta uzay roketlerinde, jet motorlarında kullanılan, epey havalı bir metaldir. Ama işte mesele burada bitmiyor. Çünkü herkesin aklında aynı soru:…

İlk Gazeteyi Kim Çıkardı Osmanlı? Ekonomik Perspektiften Bir Analiz Giriş: Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Ekonomik Sonuçları Ekonomi, temelde sınırlı kaynakların, sonsuz ihtiyaçlarla nasıl dengeleneceği sorusunu sorar. Bu temel ekonomik problem, hem bireylerin hem de toplumların sürekli olarak karşılaştığı bir sorundur. Her seçim, bir fırsat maliyeti doğurur ve bu seçimler uzun vadede toplumsal refahı şekillendirir. Osmanlı İmparatorluğu’nda da benzer bir ekonomik çerçevede, ilk gazetenin yayımlanması önemli bir ekonomik kararın sonucudur. Osmanlı’da ilk gazetenin yayınlanması, bir yandan bilgiye erişimin ve kültürel dönüşümün hızlandığı, diğer yandan da gazetecilik ve basın sektörüne yeni bir pazarın doğduğu bir dönemin başlangıcını işaret eder. Ancak bu gelişim,…

Istırap TDK Ne Demek? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir İnceleme Hepimizin hayatında bir noktada “istırap” kelimesiyle karşılaştığına eminim. Peki, bu kelimeyi sadece dilimizdeki anlamıyla mı algılıyoruz, yoksa onun toplumsal, cinsiyetçi ve adaletle ilgili boyutlarına da bakıyor muyuz? Bugün, TDK’ye göre “istırap” kelimesinin anlamına derinlemesine bakacak, bu anlamı toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi önemli dinamiklerle birleştirerek ele alacağız. İlk olarak, hepimiz istırap kavramını farklı şekillerde deneyimledik. Bazen fiziksel acı, bazen ise duygusal bir yük olarak karşımıza çıkar. Ancak, bu acıların cinsiyete, kimliğe veya toplumsal rolümüze göre şekillendiğini ve bunun toplumsal adaletle nasıl örtüştüğünü tartışmak, önemli bir…

Genotip ve Fenotip: İnsan Doğasının Felsefi Yönleri Felsefe, her zaman insanın en temel sorularına, varoluşunun anlamına ve doğasına dair derinlemesine bir bakış açısı sunmuştur. Bedenimiz, ruhumuz, zihnimiz ve çevremiz arasındaki ilişkiyi sorgularken, genetik yapımız da bu sorgulamalara dahil olmuştur. Genotip ve fenotip, biyolojik bilimlerde sıklıkla karşılaşılan iki kavramdır. Ancak, bunların sadece biyolojik birer tanım olmanın ötesinde, daha derin felsefi boyutları da vardır. Genetik miras ve çevresel faktörler arasındaki ilişki, yalnızca biyoloji değil, etik, epistemoloji ve ontoloji gibi felsefi alanlarla da kesişmektedir. Genotip ve Fenotip: Tanımların Ötesinde Genotip, bir organizmanın genetik yapısını, yani tüm genetik bilgisini ifade eder. Bu, genetik miras…